Η κύρια θεωρητική μου προσέγγιση είναι η Γνωστική Συμπεριφοριστική ψυχοθεραπεία (CBT ), που είναι μία μορφή ψυχοθεραπείας που δίνει έμφαση στον σημαντικό ρόλο που έχουν οι σκέψεις και τρόπος σκέψης στο πώς αισθανόμαστε και πώς συμπεριφερόμαστε. Τα τελευταία χρόνια έχω επίσης ενδιαφερθεί στην θεραπεία της Αποδοχής και Δέσμευσης (ACT), όπου o στόχος δεν είναι η εξουδετέρωση των δύσκολων συναισθημάτων, αλλά το να μένουμε παρών με όλα αυτά που φέρνει η ζωή και να πράττουμε με ένα τρόπο που να εκρφράζει τις αξίες μας και το τί θεωρούμε σημαντικό ή μας προσφέρει νόημα στη ζωή μας.

Τέλος, ασχολούμαι και με το Mindfulness , και το χρησιμοποιώ σαν ένα θεραπευτικό εργαλείο στη δουλειά μου, το οποίο βρίσκω να είναι πολύ χρήσιμο στην ανάπτυξη επίγνωσης και αυτογνωσίας. Δηλαδή στη συνειδητοποίηση ότι εμφανιστήκαν κάποιες δύσκολες σκέψεις και συναισθήματα, και χωρίς κριτική μαθαίνουμε να τα παρατηρούμε απο απόσταση, χωρίς να αντιδρούμε σε αυτά, αλλά να τα αποδεχόμαστε.

Όσο αφορά τη δουλειά με τα παιδιά, ασχολούμαι με παιδάκια απο 6χρονών και πάνω, και χρησιμοποιώ το παιγνίδι, ζωγραφιές ή άλλα εργαλεία για να δουλέψουμε δύσκολα συναισθήματα, συμπεριφορές, οικογενειακά ή ψυχοκοινωνικά ζητήματα που μπορεί να αντιμετωπίζουν.

Γνωστική Συμπεριφοριστική ψυχοθεραπεία (CBT)


«Άλλαξε τις σκέψεις σου, και θα αλλάξεις τον κόσμο σου..»

Η Γνωστική συμπεριφοριστική ψυχοθεραπεία βασίζεται στην ιδέα ότι οι σκέψεις μας, συναισθήματα και συμπεριφορά, το ένα επηρεάζει το άλλο και αλληλοσυνδέονται. Νιώθουμε αυτό που σκεφτόμαστε, και αυτό με τη σειρά του επηρεάζει το πώς ανταποκρινόμαστε στις καταστάσεις.

Η Γνωστική Συμπεριφοριστική ψυχοθεραπεία βασίζεται στην ιδέα ότι τα συναισθήματα και οι συμπεριφορές μας προκαλούνται απο τις σκέψεις μας και όχι απο εξωτερικούς παράγοντες όπως άλλα άτομα, καταστάστεις και γεγονότα. Οπότε δεν είναι οι διάφορες καταστάσεις που μας αναστατώνουν, αλλά ο τρόπος που τις βλέπουμε και τις ερμηνεύουμε. Μαθαίνοντας λοιπόν, με ποιό τρόπο διαστρεβλώνεται η σκέψη μας μπορούμε να προσπαθήσουμε να την αλλάξουμε, και να χειριστούμε την αναστάτωσή μας με καλύτερο πιο βοηθητικό για εμάς, τρόπο.

 

- Η ΓΣΨ βασίζεται σε ένα μαθησιακό μοντέλο.

Η ΓΣΨ δεν έχει καμία σχέση με το "απλώς μιλάω". Οι άνθρωποι μπορούν "απλώς να μιλήσουν" με τον οποιονδήποτε. Από την άλλη, η ΓΣΨ βασίζεται στην υπόθεση ότι οι περισσότερες συναισθηματικές και συμπεριφορικές αντιδράσεις είναι αποτέλεσμα μάθησης. Επομένως, ο στόχος της θεραπείας είναι να βοηθήσει τους πελάτες να "ξεμάθουν" τις ανεπιθύμητες αντιδράσεις και να μάθουν έναν νέο τρόπο αντίδρασης. Οπότε, το κύριο σημείο της Λογικής σκέψης είναι ότι βασίζεται σε γεγονότα. Συχνά, αναστατωνόμαστε για πράγματα χωρίς η κατάσταση να είναι αυτή που νομίζουμε ότι είναι. Αν το γνωρίζαμε αυτό, δεν θα σπαταλούσαμε το χρόνο μας προκαλώντας αναστάτωση στον εαυτό μας. Επομένως, αντιμετωπίζοντας τις σκέψεις μας ως υποθέσεις ή εικασίες, οι οποίες μπορούν να αμφισβητηθούν και να ελεγχθούν, ίσως ανακαλύψουμε ότι οι υποθέσεις μας είναι λανθασμένες (επειδή έχουμε νεες πληροφορίες) και μετά να αλλάξουμε τη σκέψη μας ώστε να ανταποκρίνεται στο πως πραγματικά είναι η κατάσταση. Όταν οι άνθρωποι κατανοούν πως και γιατί τα πηγαίνουν καλά, ξέρουν τι πρέπει να κάνουν για να συνεχίσουν να τα πηγαίνουν καλα.

- Η ΓΣΨ είναι μια συνεργατική προσπάθεια μεταξύ θεραπευτή και πελάτη.
Οι γνωσιακοί συμπεριφοριστικοί θεραπευτές προσπαθούν να μάθουν τι ζητούν οι πελάτες τους από τη ζωή τους (τους στόχους τους) και έπειτα τους βοηθούν να επιτύχουν αυτούς τους στόχους. Ο ρόλος του θεραπευτή είναι να ακούει, να διδάσκει και να ενθαρρύνει, ενώ ο ρόλος του πελάτη είναι να εκφράζει τις ανησυχίες του, να μαθαίνει και να εφαρμόζει αυτά που έμαθε. Δεν λέμε στους πελάτες ποιοί "πρέπει" να είναι οι στόχοι τους ή τι θα "πρέπει" να ανέχονται. Είμαστε κατευθυντικοί με την έννοια ότι δείχνουμε στους πελάτες μας πως να σκέφτονται και να συμπεριφέρονται έτσι ώστε να αποκτήσουν αυτά που θέλουν. Επομένως, οι ΓΣΨ θεραπευτές δεν υποδεικνύουν στους πελάτες τους τι να κάνουν - αλλά τους διδάσκουν πώς να το κάνουν.

- Η ΓΣΨ είναι πιο σύντομη και χρονικά περιορισμένη.
Ο μέσος όρος των συνεδριών που λαμβάνει ο κάθε πελάτης είναι μεταξύ 16 έως 25 (ή και λιγότερες), σε αντίθεση με την ψυχανάλυση, η οποία μπορεί να κρατήσει χρόνια. Αυτό που επιτρέπει στη ΓΣΨ να είναι συντομότερη είναι ο ιδιαίτερα διδακτικός της χαρακτήρας και το γεγονός ότι χρησιμοποιεί ασκήσεις που δίνονται για το σπίτι. Το τέλος της δομημένης θεραπείας είναι μια απόφαση που λαμβάνεται από το θεραπευτή και τον πελάτη. Συνεπώς, η ΓΣΨ δεν είναι μία ανοιχτή, χωρίς τέλος διαδικασία.

- Η ΓΣΨ χρησιμοποιεί τη Σωκρατική Μέθοδο.
Οι Γνωσιακοί Συμπεριφοριστικοί θεραπευτές θέλουν να αποκτήσουν πολύ καλή γνώση των ανησυχιών των πελατών τους. Αυτός είναι και ο λόγος που συχνά κάνουν ερωτήσεις. Επίσης, ενθαρρύνουν τους πελάτες να κάνουν ερωτήσεις στον εαυτό τους, όπως "Πως γνωρίζω πραγματικά ότι αυτοί οι άνθρωποι που γελάνε με κοροϊδεύουν;" "Υπάρχει περίπτωση να γελάνε με κάτι άλλο;"

- Οι ασκήσεις για το σπίτι είναι ένα κύριο στοιχείο της ΓΣΨ.
Η επίτευξη των στόχων θα χρειάζονται ιδιαίτερα πολύ χρόνο αν το άτομο σκεφτόταν τις τεχνικές και τα θέματα που διδάσκονται για μόνο μία ώρα τη βδομάδα. Αυτός είναι και ο λόγος που οι ΓΣΨ θεραπευτές δίνουν υλικό για μελάτη/εργασίες και ενθαρρύνουν τους πελάτες τους να εξασκούν τις τεχνικές που έμαθαν.

 

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟΔΟΧΗΣ ΚΑΙ ΔΕΣΜΕΥΣΗΣ (ACT)


 “Δεν είσαι οι σκέψεις ή τα συναισθήματα σου. Αυτά είναι απλώς επισκέπτες, οπότε επέτρεψε τους να έρχονται και να φεύγουν ελεύθερα”

Η θεραπεία της αποδοχής και δέσμευσης (Acceptance and Commitment therapy- ACT), είναι μία άλλη μορφή ψυχοθεραπείας που βασίζεται σε τεχνικές αποδοχής και mindfulness ασκήσεις, αλλά και σε άλλες στρατηγικές, χρήσιμες για την βελτίωση των μη βοηθητικών συμπεριφορών και για περισσότερη ψυχολογική ευελιξία. Ενθαρρύνει τους πελάτες να είναι ανοικτοί σε όλα τα δυσάρεστα συναισθήματα, και αντί να αποφεύγουν τις δύσκολες περιστάσεις, τους μαθαίνει να μην αντιδρούν σε αυτά αλλά να αναπτύξουν μία διαφορετική σταση προς τη δύσκολη εμπειρία που βιώνουν. Με βάση τις “αξίες/ αρχές” του κάθε ατόμου, δηλαδή όλα αυτά που κάνουν τη ζωή τους πιο γεμάτη και της δίνει νόημα, οι πελάτες ενθαρρύνονται να πάρουν τα σωστά βήματα για να καταφέρουν να επιτεύξουν τους στόχους του

 

MINDFULNESS


 «Το να είσαι όμορφος σημαίνει να είσαι ο εαυτός σου. Δεν χρειάζεται να είσαι αποδεκτός απο τους άλλους. Εσύ πρέπει να αποδεκτείς τον εαυτό σου πρώτα».

Το mindfulness είναι μία ψυχολογική διαδικασία που κατευθύνει την προσοχή μας στο εδώ-και-τώρα, στη συγκεκριμένη στιγμή, στα πράγματα όπως είναι χωρίς κριτική. Είναι μία χρήσιμη τεχνική που μας βοηθάει να παρατηρήσουμε την εσωτερική μας εμπειρία, τις αντιδράσεις μας σε καταστάσεις και γεγονότα με περιέργεια και με ένα ανοκτό μυαλό, χωρίς να μπαίνουμε σε ένα αυτόματο πιλότο δηλάδή, όπως είμαστε συνηθισμένοι να αντιδρούμε. Τις περισσότερες φορές θέλουμε να αποφύγουμε αυτό που μας πονάει ή μας κάνει να υποφέρουμε. Μέσω του mindfulness μαθαίνουμε να αποδεχόμαστε όλα τα δύσκολα συναισθήματα και σκέψεις, χωρίς να πρέπει να τα αναλύουμε ή να τα αφήνουμε να μας επηρεάζουν, και στο τέλος τα αφήνουμε να φύγουν. Βλέπουμε τις σκέψεις σαν απλά σκέψεις, ιδέες, θεωρίες που για κάποιο λόγο περνούν απτο μυαλό μας, και πως δεν είναι η αλήθεια και δεν είναι «ΕΓΩ».

 

ΠΑΙΓΝΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ


Η Παιγνιοθεραπεία είναι ένας όμορφος και αποτελεσματικός τρόπος βοήθειας παιδιών και λειτουργεί στα παιδιά όπως η συμβουλευτική/ψυχοθεραπεία στους ενήλικες. Η Παιδοκεντρική Παιγνιοθεραπεία βοηθά τα παιδιά να επεξεργαστούν συναισθηματικές, ψυχοκοινωνικές και συμπεριφορικές δυσκολίες και βοηθά στο να αναφερθούν σε προβλήματα μέσα στην οικογένεια.

Οι γονείς επίσης προσφέρονται ατομικές συνδρίες όπου βλέπουμε τις γονικές τους δεξιότητες και αν χρειάζονται εισηγήσεις ή να αλλάξουν κάτι που δεν είναι βοηθητικό προς το παιδί, τότε ενθαρρύνονται να δοκιμάσουν κάτι καινούργιο που μπορεί να φανεί πιο χρήσιμο στην επικοινωνία τους με το παιδί, ή βελτίωση της σχέσης τους.

Πιθανές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα παιδιά;

Προσαρμογή σε αλλαγές στην οικογένεια, όπως χωρισμός και διαζύγιο
Να κάνουν φίλους
Υπερβολικός θυμός, φόβος, λύπη, ανησυχία και ντροπαλότητα
Επιθετικότητα και αντιδραστική συμπεριφορά
Δυσκολίες στο σχολείο
Διαταραχή Ελλειματικής Προσοχής και Διαταραχή Ελλειματικής Προσοχής
Κακοποίηση και παραμέληση
Ζητήματα κοινωνικής προσαρμογής
Δυσκολίες ύπνου και φαγητού
Αντίληψη εαυτού και αυτοεκτίμηση

Πως λειτουργεί;
Δημιουργείται μία σχέση μεταξύ του παιδιού και του θεραπευτή. Ο θεραπευτής εισέρχεται στον κόσμο του παιδιού, ακολουθώντας το ρυθμό του παιδιού, δημιουργώντας έναν ασφαλή χώρο και μια σχέση εμπιστοσύνης. Οι συνεδρίες Παιγνιοθεραπείας πραγματοποιούνται σε ενα δωμάτιο παιχνιδιού (playroom) όπου υπάρχει μια ποικιλία προσεκτικά επιλεγμένων παιχνιδιών και υλικών. Στο δωμάτιο παιχνιδιού το παιδί μπορεί να εκφράσει συναισθήματα, σκέψεις, εμπειρίες και συμπεριφορές μέσω του παιχνιδιού. Τα παιχνίδια χρησιμοποιούνται όπως οι λέξεις και γίνονται η φυσική γλώσσα του παιδιού. Το παιδί επιλέγει παιχνίδια και δραστηριότητες για να παίξει και ο θεραπευτής μπορεί να συμμετέχει στο παιχνίδι σύμφωνα με τις οδηγίες ή την πρόσκληση από το παιδί. Τα παιδιά συχνά δυσκολεύονται να εκφράσουν με λόγια αυτό που νιώθουν ή το πως έχουν επηρεαστεί απο βιώματα. Μέσω των παιχνιδιών και των καλλιτεχνικών υλικών, τα παιδιά μπορούν να εκφράσουν τα εσωτερικά τους συναισθήματα μέσω του τι επιλέγουν και το πως παίζουν